Hãy như tây: dẹp bỏ những quan điểm sai lầm về nghề mộc ở Việt Nam

Các bạn lưu ý đây là bài viết thể hiện quan điểm cá nhân cuả tác giả. Các bạn có thể đồng ý hay không đồng ý với tôi. Nhưng khi tranh luận làm ơn dựa trên lý lẽ. Tôi biết ở đâu cũng có người này người kia, nghề mộc cũng vậy nhưng phải nhắc lại một ví dụ có thể áp dụng ở đây để các bạn hiểu: Mỹ hay Việt Nam đâu mà chả có ăn cắp ăn trộm nhưng không đâu nhiều như Việt Nam. Làm ơn đừng cào bằng mọi giá trị. Tôi không có ý dạy các bạn chỉ muốn có thể mình là ví dụ để các bạn có thể sàng lọc ra những điều đúng và sai. Hơn tất cả tôi đang chỉ ra những điều làm cho nghề mộc tại Việt Nam chưa bao giờ được coi trong giống như mấy nghành khác như bác sĩ, nhà giáo, công an, kỹ sư...Trước khi ném đá và "đấu tranh giai cấp" xin cho tôi cơ hội được giải thích

In the face of unjust criticism we can become bitter or better; upset or understanding; hostile or humble; furious or forgiving.

Trước lời chỉ trích vô căn cứ, chúng ta có thể cảm thấy chua chát hoặc trở nên tốt đẹp hơn, bực bội hoặc thấu hiểu, thù địch hoặc nhún nhường, tức giận hoặc tha thứ

Chào quý vị tôi là "Tây Lông" tôi sinh ra và lớn lên ở nước ngoài. Hôm nay tôi sẽ nói cho quý vị nghe cảm nhận của tôi về nghành gỗ của quý vị. Quan điểm trọng bằng cấp tại Việt Nam là một phần nhỏ nguyên nhân. Nó bắt nguồn tự sự ảnh hượng nằng nề của nho Giáo, thích làm quan ở Việt Nam bởi vì (làm quan cả họ được nhờ). Nước Việt Nam của quý vị thích làm bác sĩ, công an, nhà giáo, kỹ sư... hơn là anh thợ mộc. Lao động chưa hẳn đã là vinh quang. Để tôi kể quý vị nghe câu chuyện thật 100%: ngày xưa hồi bé trong khi các bạn tôi đi học thêm thì tôi phải ở nhà nhổ mạ. Ruộng nhà tôi thi lại ngay gần rìa đường đi lại. Lúc tôi đang nhổ mạ, có mấy đứa bạn nữ đang đi học tiện thấy tôi bèn gọi chuẩn bị lên trường để họ chốt danh sách thì đường lên đỉnh Olympia. Mặt tôi lấm lét một phần vì bùn (nhổ mạ đập đất ở rễ mạ ra thì bùn đầy mặt ai đã từng nhổ mạ đều biết) phần còn lại vì ngại. Chứ như bây giờ thì tôi sao mà ngại như thế được chứ. Với tôi bây giờ lao động là vinh quang mà quý vị.  Đôi khi mọi người bước chân vào ngưỡng cửa đại học là để cho vui vẻ thôi chứ nó không mang tính chất hướng nghiệp và mục đích rõ ràng. Cô người yêu cũ của tôi ở Việt Nam là một trong số đó, cô thi đại học nông nghiệp với một mục đích cao cả là ở gần mẹ :v (chuyện này thật 100% nhé quý vị). Có bạn thì chả học cái đại học nào cũng cố nhét vào profile trên thế giới ảo cho ra một cái trường đại học nào đó. Miễn để bạn bè nhìn vào và thấy là mình có xóa mù chữ đại học. Quay lại với những quan điểm của người dân Việt Nam về nghề mộc tôi có thể liệt kê ra vài điểm.

Trong con mắt của họ đây là một nghề bẩn thỉu, độc hại và rất vất vả. Bởi vậy mà bây giờ gần như rất khó kiếm một nam thanh niên nào đó đi học cái nghề này. Bởi chả dại gì họ mất tới 1-2 năm học nghề với đồng lương khoảng 6-10tr trong khi có thể xin vào một công ty giầy da nào đó với số giờ làm thêm họ cũng có thể đạt được con số 6tr trên. Quần áo lúc nào cũng sáng đẹp, còn độc hại gì thì tính sau vì họ chả nhìn thấy ngay như nhìn thấy bụi gỗ.

Vậy đâu là nguyên nhân tạo ra quan điểm trên. Tất nhiên họ không sai ở nhận định của mình mà là quá đúng. Đập vào mắt họ là hình ảnh các anh thợ mộc cởi trần khoe body tay không bào gỗ. Dưới chân các anh là một núi phoi bào mùn cưa. Độ đẳng cấp và nhiều việc của xưởng mộc thể hiện bằng độ cao bụi gỗ, phôi bào mùn cưa tính từ nền. Độ bám dính của bụi vào màng nhện. Hoặc tính theo độ dày mạt gỗ trên trên nền nhà. Các anh với style của riêng mình theo kiểu ta là một là riêng là duy nhất. Luôn cải tiến và sáng tạo những máy móc phục vụ nhiều công năng khác nhau: lấy máy cắt kim loại lắp đĩa nhám để dùng như máy chà nhám. Tôi không có ý mỉa mai những bạn DIY với số máy ít ỏi dù đây là việc không nên làm. Điều tôi nói đến là rất nhiều bạn mở xưởng mộc ra kiếm tiền cũng không ít dùng theo kiểu trên. Với các anh tiết kiệm là quốc sách của nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Còn bụi thì tính sau, ta chỉ cần cái quạt công nghiệp đứng trước đầu gió bụi bay đi đâu thì tùy miễn không phải nhà mình là được. Không những vậy có thể sức ảnh hưởng của Apple đến quý vị còn nhiều đến mức quý vị học ở họ sự tối giản. Quý vị loại bỏ hầu hết những đồ bảo hộ mà các nhà sản xuất cung cấp sẵn, cốt giữ lại sự tối giản trong thiết kế các dụng cụ mà mình sử dung để đem lại "một trải nghiệm người dùng tuyệt vời" (không vướng víu).

Với những bác thợ lâu năm ít tiếp xúc với internet nên không nắm bắt được cách làm mộc của người nước tôi đã đành. Nhưng với những bạn cũng hay xem Youtube cũng hay lên các hội hè thì việc bảo là các bạn ấy không biết là không thể. Nhưng quý vị vẫn mang sự quyết đoán trước sau không giống nhau của mình :v. Một mặt các quý vị khoe hiểu biết của mình như tây bằng các clip hình ảnh máy móc nước ngoài. Nhưng khi trở lại thực tế tại Việt Nam các bạn vẫn mua các hay tư vấn các thể loại máy móc làng nghề cho thành viên, đôi khi các bạn còn tư vấn hẳn mấy thể loại cưa 3 pha, 1 pha cỡ 2-3 tạ, chả cần hút bụi chả cẩn bảo vệ cũng chả cần chống anti kickback. Có anh xưởng máy cỡ 50-200tr có khi đến cả tỉ vẫn ngồi xổm làm việc. Bởi theo các anh ấy Workbench chỉ để làm bàn ăn thì hợp lý hơn.

Xì tai (style) bề ngoài đã đành kiến thức về kỹ thuật còn thảm họa hơn. Nếu đưa máy phay có điều tốc cho các anh ấy cũng giống như đưa xe số cho phụ nữ vậy. Một tội ác thực sự. Cứ số 4 mà phang thôi. Phụ nữ tuy không lên các diễn đàn như eva, nữ + hay webtretho để phàn nàn về việc nhà sản xuất dư thừa trong việc chế tạo xe máy tới 4 số trong khi họ chỉ dùng duy nhất một số 4 để chạy thì các anh làm mộc khoe hiểu biết của mình qua hẳn 1 video review về máy phay và tuyên bố nhà sản xuất chế ra cái chỉnh tốc mấy triệu đó cho vui chứ không tác dụng gì. Đến nỗi trên các hội như Woodworking DIY hay Hội Mộc có thành viên hỏi về mua máy gì giữa Maktec MT362 hay Makita RP2301 có rất nhiều người tư vấn theo tiêu chí mua 4 con Maktec để dùng vì họ quy ra tuổi thọ: RP2301 hỏng thì 4 con kia chắc chắn không thể hỏng hết được. Còn mấy tính năng chỉnh tốc, đèn led, ty nhấn êm hơn, khởi động mềm, thắng với các anh là vô dụng

Người Hàn Quốc (Ồ Pa) người ta chả cần cải cách giáo dục như Việt Nam hết năm này qua năm khác. Người ta bê nguyên cái giáo trình của người Nhật về để áp dụng. Nên tôi nghĩ để người dân Việt Nam coi trọng cái nghề này hơn thì các bạn cũng thực hiện y như vậy trong điều kiện có thể của mình. Hãy như đất nước tôi, có vài anh sang chảnh đến mức đóng thùng áo sơ mi và làm gỗ, một phong cách thường thấy ở mấy cán bộ văn phòng Việt Nam. Ở nước tôi chỉ cần một anh trai hoặc cô gái "tay ngang" mua ít sách vở về, lên amazon hay homedepot để sắm máy là một thời gian sau đã có thể ra chợ ETSY mà rao bán các sản phẩm của mình . Quý vị không tin cứ ngó qua etsy mà xem, toàn thợ "nghiệp dư" là chính nhưng tay nghề và thu nhập thì không nghiệp dư chút nào.

Tổng kết: phê phán và chỉ ra những điều sai trong nghề mộc của quý vị với giọng văn có pha chút trào phúng không hẳn là điều gì đó to tát. Suy cho cùng chúng ta đều chung một mục đích là mong muốn nghành gỗ phát triển hơn, chúng ta không thích nhau nhưng có thể chọn những cách đi khác nhau miễn sao đạt được mục tiêu đó. Người tốt thì ta chơi người không tốt thì ta bình thường. Bạn tự thấy mình xấu thì sửa, không phải thì có chi phải bận tâm. Cái tết cố truyền sắp đên tôi chúc quý vị nghành gỗ sức khỏe dồi dào, cố gắng cái thiện môi trường làm việc của mình để vạn thọ vô cương

Tôi là VUONGNUCE viết cho Mộc Chay Woodworking.