Cách chọn mua cảo (vam) kẹp gỗ: từ cơ bản đến nâng cao

Toàn bộ các loại cảo cơ bản mà tôi đang sử dụng

Trong xưởng làm gỗ của người thợ mộc hay DIYER cảo có tác dụng liên kết mọi thứ với nhau từ cố định phôi để các bạn đục, xả nhám đến xiết chặt và cố định liên kết sau khi dùng keo..vv. Không có loại cảo nào có thể làm được tất cả những việc kể trên. Bài viết này của tôi sẽ phân loại ra các loại cảo khác nhau và giúp các bạn chọn cho mình loại phù hợp nhất cho công việc:

• Có những loại cảo cơ bản nào?
• Lựa chọn loại cào nào cho phù hợp với từng công việc?

Cảo F

Đây là loại cảo thông dụng và được sử dung phổ biến nhiều nhất hiện nay. Kích thước đa dạng từ nhỏ đến lớn, tuy nhiên nhược điểm là yếu, khi độ dài lên đến trên 60cm thì bắt đầu có vấn đề. Trong bài viết này dưới góc độ một người làm mộc tôi khuyên các bạn chỉ nên sử đụng cảo F có kích thước dưới 50cm.

Cảo ống nước

Cảo ống nước gồm hai thành phần: phần vam kẹp có tiện ren sẵn kích thước phổ biến từ 1/2 đến 1 inch và ống nước các bạn phải tự mua bên ngoài. Loại ren phổ biến của cảo ống nước có kích thước 3/4 inch. Ưu điểm của cảo ống nước là rẻ, khỏe và cứng( phụ thuộc vào độ dày ống nước), lực kẹp khoảng hơn 500kg. Đặc biệt đây là loại cảo duy nhất có thể mở rộng độ dài theo ý muốn nhờ một cút nối ren. Nhược điểm của loại cảo này là nặng và hình dáng xấu. Do các tính chất kể trên cảo ống nước rất phù hợp để ghép gỗ, làm việc trên các đồ nội thất yêu cầu chiều dài kẹp lớn như giường, cửa.

Cảo song song

Đây là loại cảo đắt giá nhất hiện nay tất nhiên giá tiền luôn đi cùng chất lượng. Cảo song song có ưu điểm là có lực xiết khá tốt lớn lên đến 350kg, tay đòn kẹp có biên độ lớn nhất trong các loại cảo nên nó phù hợp để kẹp các loại hộp, giá sách mà không gây ra tình trạng xiên vẹo phôi gỗ. Bessey, Jet, Irwin đều có các sản phẩm này với giá khoảng 1tr/ cái

Cảo nhanh

Cảo nhanh đúng như tên gọi là thao tác rất nhanh do sử dụng cơ chế bóp tay để xiết. Cảo này khá phổ biến với xuất xứ đến từ Trung Quốc, phần lớn cảo nhanh được dùng để kẹp nhanh một vật liệu nào đó mà không cần yêu cầu quá cao về lực. Khi cần đến lực kẹp mạnh tôi khuyên các bạn nên mua cảo nhanh của thương hiệu Irwin( thương hiệu của Mỹ).

Cảo Workbench (bàn)

Cảo này được sinh ra với mục đích sử dụng cho các bàn thao tác của thợ mộc. Với thiết kế nhỏ gọn, đầu kẹp chữ L, chủ yếu được gia công bằng thép Đức để đảm bảo độ cứng. Nhờ thiết kế này mà nó dễ dàng xỏ vào các lỗ tiêu chuẩn trên các bàn thao tác giúp chúng ta cố định phôi gỗ. Ngoài ra các workbench cũng dùng được cho các rãnh nhôm T-track( hình dạng chữ T), hay trên các ray nhôm cho cưa trượt. Kích thước rãnh nhôm đều được các hãng sản xuất theo một kích thước tiêu chuẩn nên các bạn hoàn toàn yên tâm khi mua nó. Bessey có lẽ là hãng nổi tiếng và có truyền thống lâu đời nhất trong việc sản xuất các sản phẩm này. Ngoài ra Festool cũng có 2 loại cảo nhanh có chứng năng tương tự. Cả hai hãng đều đến từ Đức. Bên cạnh đó còn có loại dùng búa đóng xuống bàn 

Kẹp nhanh Festool trên bàn MFT/3

Kẹp nhanh

Có hai loại kẹp nhanh. Một loại tự động điều chỉnh độ cao với từng vật liệu có độ dày khác nhau và một loại bạn phải điều chỉnh bằng tay. Loại tự động thường có giá tiền đắt hơn 4-5 lần. Ưu điểm là sử dụng nhanh tốn ít thời gian điều chỉnh, lực kẹp khỏe khoảng 240kg, ở góc độ cá nhân tôi khuyên các bạn nên mua loại kẹp này. Nó được dùng để ép phôi gỗ xuống một bề mặt nào đó như bàn thao tác, hay các khuôn dẫn gỗ khi bạn làm việc trên máy phay bàn, tupi....Ở Việt Nam có bán khá nhiều loại kẹp điều chỉnh thủ công. Với loại tự động bạn có thể mua của Bessey với giá khoảng 22$

Cảo then chặn

Cơ chế hoạt động ngược loại so với cảo F.  Phần cuối cây cao được di chuyển trên 1 thanh thép hoặc nhôm phổ biến chữ U, trên có các then( lấc) để cố định khi kẹp. Cảo này ít phổ biến do biên độ kẹp ngắn, dù lực kẹp khá khỏe trên 330kg với các loại được gia công bằng thép có thể cho lực kẹp lên đến hơn 1000kg. Cảo này hiện nay hay bắt gặp ở những thợ mộc lâu năm

Cảo vít gỗ (vặn)

Cảo được cấu tạo từ 2 thanh gỗ trên có thiết kế 2 lỗ để xỏ được 1 vít ren. Cảo này giống như hai ngón tay của các bạn nó giúp các bạn cố định những vật nhỏ khi khoan, hoặc cắt

Kìm chết

Được sử dụng để kẹp các dưỡng, khuôn, đồ gá..vv.

Cảo chữ C

Đúng như tên gọi nó có hình chữ C độ rộng kẹp phổ biến là 5-10-15cm. Hay được dùng cho thợ sắt, trong mộc nó chủ yếu để kẹp các núm stop trên bàn đẩy cưa bàn. Ưu điểm là nhỏ gọn nhưng lực kẹp khỏe và không bị biến dạng dưới tác dụng lực

Cảo dây

Dùng để cố định một hình khối dạng chữ nhật, hình vuông hay tròn. Ví dụ muốn kẹp khung tranh sau khi tra keo thì các bạn nên dùng cảo dây.

Cảo cạnh

Có tác dụng cố định nẹp gỗ vào một bề mặt nào đó như khi dán gỗ vào cạnh veneer

Cảo lò xo

Nó có cấu tạo giống như cây kìm và có thể đàn hồi nhờ một lò xo. Tác dụng của nó là kẹp những phôi gỗ nhỏ thay cho tay cầm của bạn hay bạn muốn dính 1 chi tiết nhỏ hoặc kích thước vừa phải nào đó lên bề mặt một miếng gỗ khác thì cảo lò xo rất phù hợp

Tôi là VUONGNUCE viết cho Mộc Chay Woodworking.

Mộc Chay Woodworking #25